Charakterystyka kierunku studiów
Studia II stopnia umożliwiają nabycie rozszerzonej wiedzy przyrodniczej i humanistycznej z zakresu ochrony środowiska oraz pogłębionej wiedzy z zakresu wybranych zagadnień szczegółowych dotyczących różnych aspektów ochrony środowiska. Absolwent studiów II stopnia posiada rozszerzoną – w stosunku do studiów pierwszego stopnia – wiedzę z zakresu nauk filozoficznych i nauk przyrodniczych oraz wybranych zagadnień z zakresu nauk o środowisku, nauk technicznych, nauk rolniczych lub leśnych, o planowaniu przestrzennym i metodyce badań środowiskowych, oraz wykazuje się biegłością w wybranej specjalności.
Dysponuje wiedzą, umiejętnościami i kompetencjami społecznymi pozwalającymi na samodzielne rozwiązywanie problemów z zakresu ochrony środowiska w ujęciu lokalnym, regionalnym, krajowym i globalnym – również w niestandardowych sytuacjach – a także umie wydawać opinie na podstawie uzyskanych informacji z zachowaniem zasad prawnych, ekonomicznych i etycznych. Potrafi porozumiewać się w sprawach ochrony środowiska zarówno ze specjalistami, jak i niespecjalistami, a także organizować pracę grupową i kierować pracą zespołów.
Posiada także umiejętności umożliwiające podjęcie pracy w instytutach badawczych, instytucjach zintegrowanego zarządzania oraz ochrony środowiska, przemyśle, rolnictwie, administracji państwowej i samorządowej. Absolwent ma wpojone nawyki ustawicznego kształcenia i rozwoju zawodowego. Wyróżniający się absolwent powinien być przygotowany do podejmowania wyzwań naukowo-badawczych i podjęcia studiów doktoranckich. Wyjątkowość programu studiów polega przede wszystkim na ich przyrodniczo-humanistycznym charakterze, który jest wyrazem przekonania, że ochrona środowiska powinna uwzględniać nie tylko elementy przyrodniczo-techniczne, ale także humanistyczne, w szczególności etyczne i filozoficzno-przyrodnicze.
W związku z tym studenci kierunku mają możliwość całościowego podejścia do zagadnień związanych z ochroną środowiska, w której czynnik ludzki wydaje się być kluczowy i trudny do przecenienia. Dodatkowymi atutami proponowanych studiów są: (1) możliwość realizacji nauczycielskiego przygotowania psychologiczno-pedagogicznego, dającego uprawnienia do nauczania w szkole podstawowej przedmiotu Przyroda; (2) możliwość uczestniczenia w zajęciach w j. angielskim w ramach proponowanej oferty wykładów monograficznych; (3) zajęcia terenowe prowadzone w kilku miejscach we współpracy z innymi instytucjami; (4) małe grupy ćwiczeniowe, umożliwiające indywidualną prace ze studentem; (5) możliwość uczestniczenia w dodatkowych szkoleniach (np. GIS; Audytor wewnętrzny systemu zarządzania środowiskowego); (6) możliwość włączenia się w badania naukowe prowadzone przez pracowników.
Koncepcja kształcenia
Studia II stopnia dają możliwość poszerzenia wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych z zakresu ochrony środowiska, w ramach realizacji jednego z trzech profili: 1) „Polityka zgodności w zarządzaniu środowiskiem”; 2) „Monitoring środowiskowy”; 3) „Sustainability Studies” (SuSt – profil w j. angielskim). Realizowany program kształcenia znajduje swoje odniesienie do Misji i Strategii Rozwoju UKSW, bowiem za jeden z priorytetowych kierunków i płaszczyzny badań naukowych, kształcenia kadr naukowych oraz studentów uznano: „Człowiek i jego środowisko: środowisko naturalne i jego wpływ na życie człowieka oraz wpływ działalności ludzkiej na środowisko, zmiany klimatyczne, zagrożenia środowiskowe dla życia i zdrowia człowieka”.
Oferta edukacyjna na kierunku Ochrona Środowiska odpowiada także celom przyjętym we wspomnianym dokumencie, a w szczególności: zwiększaniu liczby studentów zagranicznych; rozszerzaniu oferty kształcenia w językach obcych; dostosowaniu programów studiów do bieżących i przyszłych trendów rynkowych. Ponadto realizowana koncepcja kształcenia nawiązuje do postulatów mobilności studentów i pracowników i współpracy z biznesem, otoczeniem społecznym i instytucjonalnym.
Główne cele kształcenia
- uzyskanie pogłębionej wiedzy na temat skutków ingerencji człowieka w środowisko przyrodnicze oraz metod i narzędzi zarządzania środowiskiem
- uzyskanie zaawansowanej znajomości metod i narzędzi statystycznych w zakresie stawiania hipotez, analizy wniosków i wnioskowania oraz mechanizmów i procedur administracyjno-finansowych w ochronie środowiska
- uzyskanie pogłębionej wiedzy o miejscu i znaczeniu strategii i polityki ekologicznej w życiu społeczno-gospodarczym
- nabycie umiejętności dostrzegania i analizowania społecznych i filozoficznych kontekstów zjawisk przyrodniczych
- nabycie umiejętności planowania i wykorzystywania odpowiednich metod i technik do rozwiązywania problemów w ochronie środowiska
- nabycie pogłębionej umiejętności porozumiewania się z wykorzystaniem różnych kanałów i technik komunikacyjnych ze specjalistami w swojej dziedzinie oraz popularyzowania wiedzy w tej dziedzinie wśród niespecjalistów, a także inspirowania i organizowania procesu uczenia się innych osób w zakresie problematyki ochrony środowiska w języku polskim i obcym
- nabycie umiejętności posługiwania się specjalistyczną terminologią w zakresie ochrony środowiska w języku polskim i w języku obcym oraz dobierania właściwej metodologii do rozwiązania problemu badawczego lub praktycznego
- wykształcenie kompetencji do podjęcia pracy zawodowej związanej z ochroną środowiska oraz postawy poszerzania i doskonalenia swoich umiejętności zawodowych
- wykształcenie postawy gotowości do uwzględniania społecznych, gospodarczych, ekonomicznych i politycznych uwarunkowań w ochronie środowiska w duchu zasady zrównoważonego rozwoju
Zapotrzebowanie społeczno-gospodarcze
Mimo stosunkowo dużej liczby kierunków studiów z Ochrony Środowiska w Polsce istnieje wciąż zauważalne zapotrzebowanie rynku pracy na wykwalifikowane osoby mogące podejmować zadania związane z szeroko rozumianą ochroną środowiska w instytucjach administracji publicznej, przedsiębiorstwach i edukacji.
O słuszności tej oceny, możliwościach zatrudnienia absolwentów i ich konkurencyjności na rynku pracy świadczą wyniki finansowe uzyskiwane przez absolwentów kierunku, które wg danych z systemu ELA lokują ich na dość wysokich miejscach w stosunku do absolwentów tego kierunku z innych uczelni, zarówno gdy chodzi o średnie miesięczne wynagrodzenie wśród pracujących w okresie pierwszego roku od uzyskania dyplomu, jak i w kryterium niskiego ryzyka bycia bezrobotnym. Opinię tę potwierdzają interesariusze zewnętrzni.
Związek z badaniami naukowymi
Wyniki prowadzonych badań wykorzystywane są w procesie dydaktycznym, a ich efekty włączane są szczególnie w treści merytoryczne wykładów monograficznych, zajęć terenowych, seminariów dyplomowych i konwersatoriów, a także prezentowane na konferencjach naukowych organizowanych na UKSW, w których uczestniczą studenci kierunku. Najlepsi studenci zapraszani są do udziału w badaniach realizowanych przez pracowników oraz mają okazję do realizacji swoich naukowych zainteresowań w ramach działalności Koła Naukowego Przyrodników w jednej z trzech sekcji. Studenci angażowani są także w organizację konferencji i spotkań naukowych.